$


تفسیر فاتحة الکتاب - جلسه ۱۱

$

* سوره فاتحة الکتاب و آداب پوشیدن لباس جدید

۹/۹ (۱۲۰۰۳)- الخصال (ج ۲، ص ۶۲۴): حدثنا أبی۰ قال حدثنا سعد بن عبدالله قال حدثنی محمد بن عیسی بن عبید الیقطینی عن القاسم بن یحیی عن جده الحسن بن راشد عن أبی‌بصیر و محمد بن مسلم عن أبی‌عَبْدِاللهِj قالَ حَدَّثَنی أبی عَنْ جَدّی عَن آبائِهِ: «أنَّ أمیرَالْمُؤْمِنینَj عَلَّمَ أصْحابَهُ فی مَجْلِسٍ واحِدٍ أرْبَعَمِائَةِ بابٍ مِمّا یُصْلِحُ لِلْمُسْلِمِ فی دینِهِ وَ دُنْیاهُ، قال: «. . . إذا کَسا اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ مُؤْمِناً ثَوْباً جَدیداً، فَلْیَتَوَضَّأْ وَ لْیُصَلِّ رَکْعَتَیْنِ، یَقْرَاُ فیهِما اُمَّ الْکِتابِ وَ آیَةَ الْکُرْسیِّ وَ قُلْ هُوَ اللهُ أحَدٌ وَ إنّا أنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ ثُمَّ لْیَحْمَدِ اللهَ الَّذی سَتَرَ عَوْرَتَهُ وَ زَیَّنَهُ فی النّاسِ وَ لْیُکْثِرْ مِنْ قَوْلِ «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إلّا بِاللهِ الْعَلیِّ الْعَظیمِ» فَإنَّهُ لا یَعْصی اللهَ فیهِ وَ لَهُ بِکُلِّ سِلْکٍ فیهِ مَلَکٌ یُقَدِّسُ لَهُ وَ یَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ یَتَرَحَّمُ عَلَیْه . . .»»

* ترجمه:

ابوعبدالله (امام صادق)j از پدران بزرگوارشان روایت کرده که امیر مؤمنانj در مجلسی اصحاب خود را از چهارصد باب که دین و دنیای فرد مسلمان را اصلاح می‌کند، آگاه کرد‌ه، فرمودند: «. . . هنگامی که الله عز و جل لباس جدیدی بر مؤمنی پوشاند، پس وضو بسازد و دو رکعت نماز به جا آورد که در آن (سوره) ام الکتاب و آیة الکرسی و (سوره) قل هو الله احد و (سوره) انا انزلناه فی لیلة القدر را بخواند. سپس الله را به جهت آن‌که عریانی او را پوشاند و او را در بین مردم آراست، سپاس گوید و ذکر لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم را بسیار تکرار کند، بلکه الله را در آن (لباس) معصیت نکند و (در این صورت) به ازای هر نخی در آن، ملکی به جای او تقدیس کند و برای او طلب بخشش (از گناهان) داشته باشد و بر او رحمت فرستد.»

* بررسی سند:

این عبارات بخشی از روایت قبل یعنی روایت ۸/۸ می‌باشد که سند آن بررسی شده و عرض شد که انتساب آن به معصومj معتبر است.

* شرح:

– بر اساس این روایت و سایر شواهد و قرائنی که وجود دارد، معلوم می‌شود که انسان باید همه نعمت‌های خود را از جانب حضرت باری‌تعالی بداند.

– مستحب است وقتی انسان لباس جدیدی می‌پوشد، به یاد الله تعالی و نعمت‌هایش بوده، وضو بسازد و به طریقی که در روایت آمده است، دو رکعت نماز به جا آورد و اذکار مذکور را ادا نماید.

– عورة هر چیزی است که انسان تمایل دارد تا آن را از دیگران بپوشاند. به عبارت دیگر چیزی که انسان شرم دارد و حیا می‌کند که آن را آشکار کند. حال این مورد ممکن است از نظر او یا دیگران زشت باشد یا زیبا.

– از این روایت معلوم می‌شود که هدف مورد نظر اسلام از پوشش فقط پوشاندن برهنگی‌ها نیست بلکه زینت و آراستگی بین مردم نیز مورد نظر است که به این موضوع در قرآن هم اشاره شده است. البته بدیهی است که این زینت و آراستگی باید مطابق موازین شرعی مورد نظر اسلام باشد. لذا مناسب است انسان به گونه‌ای لباس بپوشد که ضمن حفظ موازین شرعی، آراستگی داشته و برای خود و دیگران چشم‌نواز باشد.

– اگر انسان به دستور مذکور در روایت عمل کند، می‌تواند امید داشته باشد که معصیت الله تعالی را مرتکب نشده، بلکه مطابق خواست او عمل کند تا مورد رحمت و بخشش الهی قرار گیرد.

– طبیعی است که اگر فردی همه این آداب و اعمال را انجام دهد به معنای مصون ماندن او از معصیت نیست و لازم است که انسان در همه شؤون زندگی و همه زمان‌ها و مکان‌ها دقت داشته باشد تا مطابق فرامین الهی رفتار کند.

– اگر کسی در لباسی معصیت الله تعالی نکند، به ازای هر نخی که کنایه از کثرت است، ملکی به جای او تقدیس می‌کند و برای او استفغار کرده و بر او رحمت می‌فرستد.

و صلی الله علی محمد و آل محمد

نمودار درختی مدرس

باز کردن همه | بستن همه