آیة الکرسی و فضائل آن - جلسه ۸
$
* آیة الکرسی و برداشته شدن مکروهات دنیوی و اخروی:
۸/۶ (۱۴۲۵)- الأمالی للصدوق (ص ۹۸): حدثنا الحسین بن أحمد بن إدریسe قال حدثنا أبی عن محمد بن الحسین بن أبی‌الخطاب عن محمد بن أبی‌عمیر عن جعفر الأزدی عن عمرو بن أبی‌المقدام قال: «سَمِعْتُ أباجَعْفَرٍ الْباقِرَj یَقولُ: «مَنْ قَرَأ آیَةَ الْکُرْسیِ مَرَّةً، صَرَفَ اللهُ عَنْهُ ألْفَ مَکْروهٍ مِنْ مَکْروهِ الدُّنْیا وَ ألْفَ مَکْروهٍ مِنْ مَکْروهِ الْآخِرَةِ، أیْسَرُ مَکْروهِ الدُّنْیا الْفَقْرُ وَ أیْسَرُ مَکْروهِ الْآخِرَةِ عَذابُ الْقَبْرِ.»»
* ترجمه:
ابوعبدالله (امام صادق)j فرمودند: «هر کس آیة الکرسی را یک بار بخواند، الله هزار ناخوشی از ناخوشی‌های دنیا و هزار ناخوشی از ناخوشی‌های آخرت را از او بر طرف می‌کند که ساده‌ترین ناخوشی دنیا، فقر و ساده‌ترین ناخوشی آخرت، عذاب قبر است.»
* بررسی سند:
این روایت را شیخ صدوق از حسین بن احمد بن ادریس از پدرش از محمد بن حسین بن ابی‌الخطاب از ابن ابی‌عمیر از جعفر الازدی از عمرو بن ابی‌المقدام روایت کرده است که همگی از ثقات می‌باشند، مگر جعفر الازدی که ظاهراً همان جعفرالاودی است و در کتب رجالی مهمل است، اما به واسطه ابن ابی‌عمیر توثیق می‌شود، لذا انتساب این فرمایش به امام صادقj معتبر است.
* شرح:
– با توجه به این روایت معلوم می‌شود ساده‌ترین و آسان‌ترین مکروه آخرت، عذاب قبر باشد، اما این‌که منظور از فقر، فقر مالی است یا فقر اعتقادی یا فقری دیگر، جای بحث دارد. فقر ناداری فرد در چیزی است، لذا فقر هم در مال معنا دارد و هم در مورد عمر و هم در مورد علم و هم در مورد اعتقاد و هم در مواردی دیگر. به نظر حقیر فقر اعتقادی و فرهنگی در این روایت مقبول‌تر است، اما ممکن است فقر مالی و مادی و غیر این‌ها را هم شامل شود.
– ظاهراً عدد هزار در این روایت از باب کثرت است.
– طبیعی است که به صرف خواندن آیة الکرسی نه قرار است که فقر اعتقادی بر طرف شود و نه هر فقر دیگری یا حتی عذاب قبر برداشته شود، کما این‌که اکثر قریب به اتفاق مسلمانان حتی آنان‌که از فاسق‌ترین افراد زمان خود و بلکه همه ادوار بوده‌اند، نه یک بار که بارها این آیه را خوانده‌اند، اما دلیل نمی‌شود که فقر یا عذاب قبر از آن‌ها برداشته شود، بلکه برداشته شدن فقر و عذاب قبر شرایط خاص خود را دارد که جای خود عرض خواهد شد، بلکه آن‌چه اهمیت دارد، اعتقاد قلبی و عملی به مفاد این آیه شریفه است که موجب رفع عذاب قبر می‌شود.
و صلی الله علی محمد و آله
