تفسیر فاتحة الکتاب - جلسه ۲۳
$
** بررسی یک روایت غیر معتبر (۲)
۲۸/۲۸ (۲۲۹)- ثواب الأعمال (ص ۱۰۴): أبیe قال حدثنی محمد بن یحیی العطار عن محمد بن أحمد عن محمد بن حسان عن إسماعیل بن مهران قال حدثنی الحسن بن علی بن أبی‌حمزة البطائنی عن أبیه قال قالَ أبوعَبْدِاللهِj: «اسْمُ اللهِ الْأعْظَمُ مُقَطَّعٌ فی اُمِ الْکِتابِ.»
* ترجمه:
روایت شده است که ابوعبدالله (امام صادق)j فرمودند: «اسم اعظم الله در ام الکتاب تقطیع شده است.»
* بررسی سند:
این حدیث را شیخ صدوق از پدرش از محمد بن یحیی العطار از محمد بن احمد بن یحیی بن عمران از محمد بن حسان الرازی از اسماعیل بن مهران از حسن بن علی بن ابی‌حمزه از پدرش از امام صادقj روایت کرده است.
محمد بن احمد بن یحیی بن عمران، محمد بن حسان و علی بن ابی‌حمزه محل کلام‌اند و حسن بن علی بن ابی‌حمزه از ضعفا است و نمی‌توان به حرف چنین فردی اعتماد کرد، در نتیجه انتساب این حدیث به معصومj معتبر نیست.
شبیه این روایت را مرحوم عیاشی در کتاب التفسیر (ج ۱، ص ۱۹) به صورت مرسل از حسن بن علی بن ابی‌حمزه روایت کرده است.
* شرح:
– این امکان وجود دارد که این روایت برداشت نادرستی از روایت معتبر ۲۳/۲۳ باشد اما قطعیتی بر این ادعا نیست.
– هر چند این حدیث غیر معتبر است و نمی‌توان آن را مبنای علم یا عمل قرار داد اما حکم به محرَّف بودن آن نیز نمی‌توان داد.
…
و صلی الله علی محمد و آل محمد
((( استاد در ادامه بحث اشاره‌ای به روایت ۶/۶ و ۷/۷ داشتند که به جهت تکراری بودن، با موافقت ایشان از متن این جلسه حذف شد. )))
(در صورت تمایل روی شماره روایات کلیک کنید.)
