مبنای ما در استفاده از کتب رجالی، پنج کتاب از کتب اصول اولیه است که عبارتند از الفهرست نجاشی و شیخ الطائفه الطوسی و الرجال کشی، برقی و شیخ طوسی، به انضمام کتاب معجم رجال الحدیث که طبق قواعد زیر بیان میکنیم:
- در تعارضاتی که راه حلی برای آنها نیست، با توجه به آنچه پیش از این گفته شد، الفهرست مرحوم نجاشی بر سایر کتب رجالی، ارجحیت دارد مگر در موردی خاص و با دلیلی ویژه در این قاعده استثنا قائل شویم.
- روایات الرجال کشی در صورتی پذیرفته شده است که دارای سند معتبر بوده و گرفتار دور نباشد.
- ضمن تجلیل از مقام والای مرحوم ابن الغضائری، از آنجا که انتساب کتاب رجالی حاضر، به ایشان، به طور کلی مردود است، چه در مورد ممدوحین و چه غیر آن، مورد توجه نخواهد بود.
- مرجع معمول ما در شناخت رابطه بین اسامی و کنیههای روات، فایده اول از خاتمه الخلاصة علامه حلی و فصل پنجم از قسم اول در خاتمه الرجال ابنداود است که در معجم رجال الحدیث جمعآوری شده است.
- اگر درباره افرادی که دلیلی معتبر بر توثیقشان داشتیم، روایتی معتبر در ذم ایشان وجود داشت و نمیتوانستیم یکی را بر دیگری ترجیح دهیم، روایت ذم را معمولاً حمل بر تقیه میکنیم.
تقیه یکی از مسائل مهم در رجال و فقه و . . . است که در فرصت مناسب، بعد از توثیقات عام و خاص، درباره آن صحبت خواهیم کرد.