جلسه ۱
مجموعه حاضر بخشی از دروس استدلالی اصول فقه استاد ریاحی است که با موافقت ایشان و بدون حذف و اضافه، در قالب چند جلسه به مرور روی سایت قرار خواهد گرفت. این مجموعه در قالب کتابی با عنوان «اجماع، حجیت یا عدم حجیت»، با شماره کتاب‌شناسی ملی ۴۳۵۳۶۹۰ (شماره شابک ۵-۸۳۸۸۷۱-۶۰۰-۹۷۹) توسط انتشارات آتون کتاب […]
جلسه ۲
$ * اجماع در لغت برای معنای لغوی اجماع، مطالب مختلفی ذکر شده است که تقریباً همه آن‌ها را می‌توان در دو مورد زیر خلاصه کرد: ۱- در لسان العرب (ج ۸، ص ۵۷) آمده است: «قال الفراء: الاجماع، الإعداد و العزیمة علی الأمر». یعنی اجماع، عزم و تصمیم بر کاری است. ۲- حضرت آیت‌الله […]
جلسه ۳
$ * سیر تاریخی اجماع در فریقین آن‌چه بین علمای مکتب اهل بیتb و علمای مکتب خلفا مسلم است آن‌که ادعای اجماع برای اولین بار در پی وقایع تأسف‌بار سقیفه مطرح شد و در ابتدا جزء منابع و مدارک فقهی هیچ کدام از فریقین نبوده است. در اصل، اجماع برای اولین بار توسط بنیان‌گذاران مکتب […]
جلسه ۴
$ * بعضی تعاریف اولیه قبل از شروع بحث لازم است چند تعریف را مرور کرده و بعضی از انواع اجماع را بشناسیم: – اجماع محصل: اگر خود مجتهد به دست آورد که در مسأله‌ای اجماع وجود دارد، اجماع را محصل گویند. آیت‌الله سبحانی در الموجز (الکلام فی الإجماع) نیز به همین معنا اشاره دارند […]
جلسه ۵
$ ** اجماع دخولی (تضمنی یا حسی) * تعریف و تبیین: نوع اول از اجماع در بین اصولیون مکتب اهل بیتb، اجماع دخولی است، یعنی مناط حجیت اجماع، دخول شخص امامj در بین مجمعین است. به عبارت دیگر، به هر شکلی که گروهی بر یک نظر فقهی اتفاق نظر داشته باشند و ما بر اساس […]
جلسه ۶
$ ** اجماع لطفی * تعریف و تبیین: نوع دیگر از اجماع نزد اصولیون مکتب اهل بیتb، اجماع لطفی است و این به آن معنا است که از باب قاعده عقلی لطف، بر معصومj لازم است که اجماع نادرست و باطل را بر هم زند، لذا اگر بر موضوعی اجماع حاصل شد، حتماَ موافق نظر […]
جلسه ۷
$ ** ادامه اجماع لطفی – حال اگر کسی این نوع از اجماع را بپذیرد، البته اگر معنای آن را مطلق بگیریم، طبیعتاً باید همه نظرات در یک عصر را مورد بررسی قرار دهد و با توجه به تعریف آن، بدیهی است که مخالفت یک نفر در همان عصر، حجیت این اجماع را منتفی می‌کند، […]
جلسه ۸
$ ** اجماع حدسی نوع اول (عادة) * تعریف و تبیین: نوعی دیگر از اجماع نزد اصولیون مکتب اهل بیتb، اجماع حدسی است که خود بر دو نوع است. نوع اول آن، اجماع حدسی بر مبنای عادة است، یعنی فقها بر اساس بررسی احادیث و اخبار معصومین، به مرور به مذاق اهل بیتb آشنا می‌شوند، […]
