((( این مطالب از لابهلای دروس مختلف استاد ریاحی استخراج شده است. )))
مثیر از ریشه ثور و به معنای زیر و رو شدن و مثیر به معنای زیر و رو کننده، برانگیزاننده و مانند اینها است.
این کتاب اثر یکی از معدود اساتید سید بن طاووس، یعنی ابن نما الحلی است که علامه حلی نیز افتخار شاگردی او را داشته است.
این کتاب بسیار خلاصه بوده و سند و منبع مطالب حذف شده است، اما شاید به ندرت مطلبی در آن باشد که در کتب معتبر قبل از آن نیامده باشد.
محتوای این کتاب از یک مقدمه و سه بخش که با عنوان مقصد معرفی شده، تشکیل شده است.
– مقصد اول در مورد مطالبی است که مربوط به پیش از نبرد روز عاشورا تا فرود آمدن کاروان امام ع در کربلا میباشد.
– مقصد دوم در مورد ماجراهای نزدیک به روز عاشورا است که از تهییج سپاه کوفه توسط عمر بن سعد برای کارزار با سیدالشهدا ع آغاز شده و تا ماجراهای غروب عاشورا ادامه مییابد. البته مطالب دیگری را هم به جهت تکمیل این بخش آورده است.
– مقصد سوم از حرکت کاروان اهل بیت ع به سوی کوفه آغاز شده و با ماجراهای ورود کاروان به مدینه پایان مییابد.
اگر دقت شود، کاملا معلوم است که فهرست و محتوای مثیر الأحزان و اللهوف بسیار شبیه هم هستند و با توجه به تقدم زمانی مثیر الأحزان نسبت به اللهوف، معلوم میشود که اثر سید بن طاووس تحت تأثیر اثر استادش بوده است.
درجه اعتبار مثیر الأحزان مانند لهوف است و تقدم زمانی اندک آن، برتری خاصی نسبت به اللهوف ایجاد نمیکند.
این کتاب حداقل یک بار به فارسی ترجمه شده است.