((( این مطالب از لابهلای دروس مختلف استاد ریاحی استخراج شده است. )))
علی بن حسین بن علی المسعودی، حدود سال ۲۸۷ هجری قمری در بغداد به دنیا آمد و در حدود سال ۳۴۶ در مصر از دنیا رفت.
او از نوادگان عبدالله بن مسعود، صحابی حضرت رسول الله ص است و به همین جهت او و خاندانش به مسعودی معروف شده بودند.
با توجه به آثار باقی مانده از او، در تشیعش حرفی نیست.
یکی از ویژگیهای او، سفرهای متعدد و طولانیش بری کسب علم بود که نه تنها شامل شامات و عراق و حجاز و ایران بود، که به مناطق شمالی سرزمینهای اسلامی و آفریقا و هند و چین هم سفر کرده است.
مهمترین اثر او اثبات الوصیة است که در ضمن آن بعضی مطالب تاریخی را هم بیان کرده است. از جمله قدیمیترین گزارشی که تصریح به احراق بیت امیر مؤمنان و سقط جنین حضرت صدیقه کبری دارد، در همین کتاب است.
مرحوم نجاشی، بر این باور بوده که مروج الذهب و التنبیه و الاشراف از آثار او است، اما بعضی بر این عقیده هستند که این دو اثر علی بن حسین المسعودی دیگری است و شیعه نیست. حقیر نظرات ایشان که مرور کردم، احتمالش جدی است، اما قاطع نیست. علی ای حال اگر دو نفر باشند، در یک دوره زمانی میزیستهاند و هر دو را از نوادگان عبدالله بن مسعود الانصاری دانستهاند.
مروج الذهب کتابی عمومی در تاریخ است که علاوه بر تاریخ انبیا، تاریخ بسیاری از سرزمینهایی را که به آنها سفر کرده است، در بر میگیرد.
بخش عمدهای از این کتاب هم درباره تاریخ اسلام است که تا خلافت بنیالعباس در زمان خود را در بر میگیرد.
او در ضمن تاریخ یزید بن معاویه، مقتل حضرت سیدالشهدا ع را نیز بیان کرده است.
این کتاب جزء کتب معتبر تاریخ اسلام به حساب آمده و نسبت به بسیاری از کتب تاریخی اولویت دارد.
این کتاب هم به فارسی هم ترجمه شده است.