$ * گزارش‌های مورخان: از آن‌جایی که مدتی به بحث‌های تکمیلی پرداختیم، چند نکته را از بحث اصلی مرور می‌کنیم تا وارد بحث جدید شویم. ۱- تا به حال دو منبع را بررسی کنیم. ابتدا گزارش‌های قرآنی و دوم گزارش‌های تاریخی که در قالب روایات از حضرات معصومینb گزارش شده بود و دیدیم که این‌گزارش‌ها […]

$ * قالب دوم: گزارش‌ها با افتادگی بخشی از سند این‌جا هم این گزارش‌ها را به سه دسته تقسیم می‌کنیم. ۱- گزارش‌هایی که در آن، آن مقدار از سند که ذکر شده، همه از افراد مورد اعتماد در نقل خبر هستند. ۲- گزارش‌هایی که در آن، آن مقدار از سند که ذکر شده، بعضی از […]

$ * سایر اسناد مکتوب و غیر مکتوب: منظور حقیر از اسناد مکتوب در این‌جا، مکتوباتی است که معمولا از همان دوره یا دوره نزدیک به آن در غیر قالب کتاب‌های مورخین به معنای متعارف آن، به جا مانده است. منظور اسناد غیر مکتوب هم اکتشافات باستانشناسی و تاریخی و مانند آن است. بعضی از […]

$ * شهرت: شهرت، چه در تاریخ و چه در غیر آن، یکی از مسائلی است که معمولاً بسیاری از افراد، خواسته یا ناخواسته، به آن اعتماد می‌کند، آن هم اعتمادی عظیم. شهرت درست یا نادرست، در منظر عوام، بسیار تأثیر دارد و به جرأت می‌توان گفت که برای آن‌ها مهم‌ترین منبع به شمار می‌رود […]

$ جلسه گذشته مطلبی را درباره شهرت عرض کردم و خلاصه‌اش این بود که شهرت به ما هو شهرت اعتباری ندارد. حالا بحث را با مطلبی از مرحوم شهید مطهری تمام کنم. ایشان موارد متعددی را در موضوع مورد بحث ما که شهرت است، ذکر می‌کنند که حقیر فقط یک مورد آن را که به […]

$ * سخن آخر در مباحث مقدماتی آن چه حقیر تا این جا عرض کردم، مختصری از مباحثی است که به نظر لازم بود امثال بنده و شما درباره منبع و سند مطالب تاریخی بدانیم، بحث متن و فهم آن، بحث دیگری است که بسیار اهمیت دارد و نباید از آن غفلت کرد یا حتی […]

$ * بررسی مصداقی چند کتاب روایی و تاریخ اسلام: آن‌چه تا این‌جا عرض کردیم مقدماتی تئوری بود که لازم بود عرض شود و مد نظر قرار گیرد. در این فرصت تعدادی از کتاب‌ها را که معمولاً در مباحث تاریخی، مورد استفاده ما است، بررسی می‌کنیم. ابتدا بیش‌تر توجه ما متوجه مواردی است که اشکالات […]

– ناسخ التواریخ – نفس المهموم – بحار الانوار (جلد عاشر) – مثیر الأحزان – الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد – اللهوف علی قتلی الطفوف – مقتل الحسین للصدوق – الکافی (بخش تاریخ) – کتاب‌های مسعودی – تاریخ طبری – تاریخ قم – کامل بهایی – مقتل ابومخنف – اسرار الشهادة – روضة […]