اگر عمیق نیاندیشیم و عمیق نفهمیم!

$

وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَ الْإنْسِ

لَهُمْ قُلوبٌ لّا یَفْقَهونَ بهِا وَ لَهُمْ أعْیُنُ‏ٌ لّا یُبْصِرونَ بهِا وَ لَهُمْ ءاذانٌ لّا یَسْمَعونَ بِها

أولئکَ کاَلْأنْعامِ بَلْ هُمْ أضَلُّ  أوْلَئکَ هُمُ الْغافِلونَ

و در حقیقت، بسیاری از جنّیان و آدمیان را برای دوزخ آفریده‏ایم.

(چرا که) دل‌هایی دارند که با آن عمیق نمی‌اندیشند (فهم عمیق ندارند) و چشمانی دارند که با آن نمی‏بینند، و گوش‌هایی دارند که با آن نمی‏شنوند.

آنان همانند چهارپایان بلکه گمراه‏ترند. (آری!) آن‌ها همان غافلانند.

خداوند متعال در این آیه به صراحت بیان می‌دارد که اگر کسانی از جنیان و انسان‌ها با قلب‌هایشان عمیق نیاندیشند و با چشمانشان (خوب) نبینند و با گوش‌هایشان (خوب) نشنوند، نه تنها مانند چهارپایان، بلکه گمراه‌تر هستند. اینان جزء غافلان بوده و جایگاهشان در آتش جهنم است. در ابتدا نیز اشاره دارد که این افراد جمع زیادی از جنیان و و انسان‌ها هستند. حال آیا ما هم جزء این بسیار هستیم؟! بیایید کمی بیاندیشیم.

این شعار، یعنی عمیق اندیشیدن در مسائل مختلف و از جمله مسائل اعتقادی، اعم از اصول عقائد، فروع فقهی و . . . در جای‌جای قرآن و روایات معتبر حضرات معصومین سلام‌الله‌علیهم بسیار تأکید شده است که إن‌شاءالله به آن خواهیم پرداخت.

یکی از بزرگ‌ترین مواردی که مانع عمیق اندیشیدن است، تعصبات اعتقادی است که بسیاری از ما معیار سنجش درست از نادرست بودن را همین پیش‌فرض‌های اعتقادی قرار می‌دهیم. یعنی هر سخنی که موافق اعتقادات ما بود را درست دانسته و هر آن‌چه مخالف آن بود را نادرست می‌انگاریم. در حالی که ما و اعتقادات ما معیار حق و حقیقت نیست بلکه حقیقت چیزی مشخص است که ما باید خود را با آن تطبیق دهیم.

پس بیایید ما در ضمره این بسیار نباشیم و با چشم‌ها و گوش‌هایمان خوب بیاندیشیم و خوب ببینیم و عمیق بیاندیشیم و در نتیجه مسائل مختلف از جمله مسائل دینی را عمیق بفهمیم.